Inhoudsopgave
Wat is het Kraljic model?
Het Kraljic Model, ontwikkeld door Peter Kraljic, is een bekend inkoopmodel uit 1983. Het biedt een gestructureerde aanpak om inkoopstrategieën te optimaliseren door artikelen te categoriseren op basis van de impact op de bedrijfsvoering en de afhankelijkheid van leveranciers. De categorieën omvatten strategische producten, bottleneck producten, hefboomproducten en routineproducten. Het Kraljic-model is sinds de jaren 1980 een standaard geworden en wordt wereldwijd gebruikt. Wanneer je dit model toepast kan het leiden tot geoptimaliseerde inkoopprocessen, langdurige relaties en groei en winstgevendheid van jouw organisatie.
Routineproducten
Bij de aankoop van routineproducten moet de nadruk worden gelegd op het minimaliseren van de administratieve inspanningen door gebruik te maken van raamcontracten. Deze worden doorgaans gekenmerkt door lage kosten, hoge beschikbaarheid en laag risico van mislukking.
Hefboomproducten
Hefboomproducten zijn artikelen met een hoge waarde, met een lage complexiteit en voldoende leveranciers. Deze moeten energie steken in contractonderhandelingen over prijsstelling en toegevoegde waarde. Standaardcontracten en aanbestedingsvoorwaarden volstaan meestal, met een beperkte contractduur.
Bottleneck Producten
De producten hebben een lage waarde, maar kunnen slechts van één of enkele leveranciers worden betrokken. Dit leidt vaak tot hogere prijzen, lange levertijden en slechte dienstverlening. Een aandachtspunt in contracten voor deze producten is het verzekeren van de levering de belangrijkste prioriteit.
Strategische producten
Producten met een hoge waarde worden gewoonlijk geleverd door één of enkele leveranciers. De meeste producten vereisen een nauwgezette controle van de prijstrends, gerichte prijsstelling, een focus op onderhandelingen en het opbouwen van vertrouwen. Bovendien worden zij vaak aangepast aan de eisen van de consument.
De geschiedenis van het Kraljic model
Het Kraljic model werd in 1983 ontwikkeld door Peter Kraljic, een Duitse inkoop expert. Het wordt gebruikt om inkoopmanagers te helpen artikelen te onderscheiden naargelang hun impact op de activiteiten en de mate van afhankelijkheid van de beschikbare leveranciers.
Het groepeert ze in vier categorieën: strategisch, knelpunt, hefboomwerking en routine. Het model is wereldwijd een standaard instrument geworden en wordt gebruikt om inkoopprocessen te optimaliseren en de winstgevendheid van organisaties te verhogen. Ook al is er sprake van technologische vooruitgang en veranderende economische omstandigheden, het blijft een belangrijk hulpmiddel voor wie efficiënte en effectieve inkoopprocessen wil opzetten.
FREE WHITEPAPER
Verlaag Total Cost of Ownership (TCO) met de Kraljic Matrix
Het doel van het Kraljic model
De Kraljic matrix is een instrument voor inkoopbeheer dat is ontworpen om bedrijven te helpen hun beleid te optimaliseren. Het helpt hen bij het bepalen van de juiste strategieën voor verschillende soorten producten en diensten op basis van hun complexiteit en belang. Dit model helpt je de kosten te verlagen en tegelijkertijd de geringe waarde te verhogen. Verminder de hoeveelheid tijd en geld die besteed wordt per product met het correct toepassen van het model.
Wij zullen uitleggen hoe het werkt en hoe het effectief kan worden geïmplementeerd. Of je nu een inkoper bent die de efficiëntie wil verbeteren of een bedrijfsleider die kosten wil besparen, deze blog biedt inzichten en tips over het optimaliseren van inkoopactiviteiten met het Kraljic model.
De componenten van het Kraljic model: de as van financieel risico en de as van toelevering
De Kraljic matrix categoriseert inkoopartikelen op basis van hun impact op de bedrijfsvoering en de mate van leveranciersafhankelijkheid. Het verdeelt ze in vier categorieën: strategische producten, bottleneck producten, hefboomproducten en routineproducten.
Strategische producten zijn essentieel met een hoge impact, terwijl bottleneck producten zowel belangrijk als onzeker zijn.
Hefboomproducten hebben een lage impact met potentieel voor kostenoptimalisatie en routineproducten hebben een lage impact maar kunnen gemakkelijk worden ingekocht. Dit model kan structuur bieden aan jouw inkoopmanagement processen, terwijl het je risico’s vermindert.
Wat is het proces van het Kraljic model?
Het proces van het Kraljic-model omvat het categoriseren van producten volgens hun belang en afhankelijkheid van het aantal leveranciers. Er worden twee assen gebruikt: de financiële risico-as om de operationele impact te beoordelen en de supply chain-as voor de hoeveelheid leveranciers afhankelijkheid.
Zo ontstaan vier categorieën: strategisch, bottleneck, hefboomwerking en routine. Hierdoor kunnen organisaties nagaan welke onderdelen bijzondere aandacht of kostenoptimalisatie nodig hebben, vroegtijdige betrokkenheid van de leverancier vereisen en welke producten eenvoudig zijn. Door het Kraljic model toe te passen, kan voor elk product een strategie worden ontwikkeld op basis van hun categorie.
Free whitepaper
Project Procurement in the Machine Building Sector
In welke bedrijfstakken kan het Kraljic model worden gebruikt?
Het Kraljic-model is een veelgebruikt inkoopmodel in diverse bedrijfstakken, zoals de industriële industrie, de bouw en de detailhandel. Het kan helpen de inkoop van grondstoffen, onderdelen van machines en halffabricaten in de productiesector, bouwmaterialen in de bouwsector en goederen voor de verkoop in de detailhandel te optimaliseren. Daarnaast kan het model worden toegepast in de dienstensector voor het beheer van medische hulpmiddelen of andere soortgelijke zaken.
Dit instrument leidt tot een gestructureerde aanpak van het inkoopbeheer, wat op den duur zorgt voor kostenbesparingen en risico minimalisering. De toepassing van het Kraljic-model is erg nuttig omdat het jouw organisatie kan helpen de inkoopprocessen te optimaliseren en tegelijkertijd meer groei en winstgevendheid te bereiken.
Casestudy’s van bedrijven die het Kraljic model succesvol hebben geïmplementeerd
Het Kraljic model is een zeer bruikbaar model en wordt door veel bedrijven met succes toegepast en helpt bij de optimalisering van de inkoop. Enkele voorbeelden van de toepassing ervan zijn bij het Amerikaanse computerbedrijf Dell en bij de Nederlandse supermarktketen Albert Heijn. Dell kon de kosten verlagen, technologische ontwikkeling volgen en de productkwaliteit verbeteren, terwijl Albert Heijn de producten vertegenwoordigde en de productkwaliteit verbeterde, wat leidde tot een beter rendement op de investeringen.
Het blijkt dat het Kraljic-model bedrijven kan helpen, ongeacht de sector of inkoopeisen. Een succesvolle implementatie en optimalisatie vereist een investering van middelen en expertise. Het belang van inkoop mag niet worden onderschat, omdat dit direct grote invloed heeft op het financiële resultaat.
Tips voor het gebruik van het Kraljic model in jouw eigen bedrijf
Om het Kraljic model succesvol in te zetten kunnen de volgende tips gebruikt worden:
- Beoordeel het belang van elk product: Het is belangrijk om te beginnen met het beoordelen van het belang van elk product in de toeleveringsketen van jouw bedrijf. Zorg ervoor dat deze beoordeling factoren omvat zoals kosten, risico en afhankelijkheid van het aantal aanbieders.
- Deel de producten in vier categorieën in: Zodra het belang van elk product is beoordeeld, kan het worden ingedeeld in een van de vier categorieën: strategisch, bottleneck, hefboomwerking en routine.
- Ontwikkel een passende strategie voor elk product: Als het categoriseren is gelukt, ontwikkel je op basis van de categorie een passende strategie voor elk product. Er kunnen bijvoorbeeld bepaalde afspraken met leveranciers worden gemaakt. De strategische producten kunnen meer aandacht en middelen vereisen dan routineproducten, terwijl grotere volumes bij de bottleneckproducten externe hulp nodig hebben.
- Monitor de prestaties regelmatig: Tot slot is het belangrijk om de prestaties van jouw inkoopprocessen regelmatig te controleren om ervoor te zorgen dat ze efficiënt en kosteneffectief blijven. Pas jouw strategieën zo nodig aan om de prestaties in de loop van de tijd te optimaliseren.
Conclusie
Het Kraljic-model is een waardevol inkoopmodel dat bedrijven helpt hun inkoopprocedures te maximaliseren. Het categoriseert aanbestedingen op basis van financiële impact en onzekerheid, waardoor bedrijven hun strategieën kunnen afstemmen op de specifieke markt en bedrijfsbehoeften. Deze gestructureerde aanpak kan kosten en risico’s beperken en vereist een voortdurende beoordeling van de inkoopmethoden met het oog op veranderende markten.
Bedrijven die het Kraljic-model regelmatig hebben toegepast, besparen kosten, verhogen de kwaliteit en verbeteren de winstgevendheid. Dit gezegd zijnde, is het belangrijk dat bedrijven dit model effectief toepassen en voldoende middelen inzetten om de inkoopprocessen te optimaliseren.